ค้าปลีกเฟ้นโมเดลใหม่หนีกฎเหล็ก ปูพรมไซซ์เล็กเจาะชุมชน-แก้ปมผุดสาขาใหญ่ยาก

ค่ายค้าปลีกออกแรงดิ้นหนีกฎเหล็ก ทยอยเปิดฟอร์แมตใหม่ แก้ปมขอใบอนุญาตยาก-อำนวยความสะดวกลูกค้าปรับพฤติ กรรมชอบซื้อของใกล้บ้าน คาร์ฟูร์สุ่มชิมลางส่งโมเดล "ซิตี้" ทดลองตลาด ขณะที่ "เทสโก้ โลตัส" ประกาศปูพรมสาขาเอ็กซ์เพรส ส่วน "ท็อปส์" ไม่น้อยหน้า ลั่นเปิด ซูเปอร์ไซซ์เล็ก "เดลี่" อีก 40 แห่งทั่วประเทศ

ขณะนี้แม้ว่าการเปิดสาขาของค้าปลีกรายใหญ่จะมีความถี่และมีจำนวนไม่มาก แต่ภาพหนึ่งที่มีให้เห็นมากขึ้นก็คือการนำฟอร์แมตใหม่ ๆ มาทดลองเปิดให้บริการ โดยเฉพาะสาขาที่มีขนาดเล็กลง เมื่อเร็ว ๆ นี้ คาร์ฟูร์ได้เปิดสาขาไซซ์เล็ก มีขนาดเพียง 300 ตร.ม. ที่คอมมิวนิตี้มอลล์ เออร์เบิน สแควร์ ใกล้มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์ โดยใช้ชื่อว่าคาร์ฟูร์ซิตี้

คาร์ฟูร์เทสต์โมเดลใหม่ "ซิตี้"

แหล่งข่าวจากบริษัท เซ็นคาร์ จำกัด ผู้บริหารห้างคาร์ฟูร์ ให้ข้อมูลว่า เป็นการปรับตัวตามพฤติกรรมผู้บริโภคที่นิยมซื้อสินค้าในร้านใกล้บ้าน สินค้าส่วนใหญ่เน้นกลุ่มอาหารโกรเซอรี่ สินค้าอุปโภคบริโภค รวมถึงสินค้านำเข้าจากต่างประเทศ เพื่อตอบโจทย์กำลังซื้อลูกค้ากลุ่มระดับกลางและกลาง-บน เป็นโมเดลลอนช์ครั้งแรกที่ฝรั่งเศส เมื่อช่วงต้นปี ประสบความสำเร็จมาก เพราะฝรั่งเศสไม่มีกฎหมายจำกัดเหมือนในประเทศไทย สำหรับในเมืองไทยถือเป็นสาขานำร่องที่อยู่ระหว่างการทดลอง ส่วนการเปิดเพิ่มในอนาคต คงต้องรอดูผลตอบรับจากกลุ่มลูกค้าเป้าหมายก่อน

จากการสำรวจคาร์ฟูร์ซิตี้ ซึ่งเปิดให้บริการตั้งแต่วันที่ 10 ตุลาคม พบว่าจำหน่ายสินค้าอุปโภคบริโภคคล้ายๆ ซูเปอร์มาร์เก็ต ทั่ว ๆ ไป สินค้าส่วนใหญ่เป็นแบรนด์หลัก ในตลาดและเฮาส์แบรนด์ คาร์ฟูร์ และไส้กรอก ขนมจีบ ซาลาเปา เบอร์เกอร์ มีมุมจำหน่ายซีดีเพลงและภาพยนตร์ รวมถึงมุมกาแฟให้ลูกค้านั่งพัก รวมทั้งมีบริการรับชำระค่าสาธารณูปโภคต่าง ๆ ด้วย

ผู้สื่อข่าวรายงานว่า นอกจากการเปิดโมเดลใหม่ดังกล่าว ที่ผ่านมาคาร์ฟูร์ได้ทยอยเปิดสาขาเพิ่ม เช่น สาขาเดอะมาร์เก็ต ที่บางโพ ที่มีขนาด 2,000 ตร.ม. และเมื่อต้นเดือนที่ผ่านมาเปิดสาขา เต็มรูปแบบที่รังสิต คลอง 4 เร็ว ๆ นี้จะเปิดเพิ่มอีกที่ชุมพร และยังมีกระแสข่าวว่าอยู่ระหว่างการหาพื้นที่จังหวัดตรังด้วย

เทสโก้ฯเร่งปูพรม "เอ็กซ์เพรส"

ดร.ดามพ์ สุคนธทรัพย์ รองกรรมการผู้จัดการอาวุโส บริษัท เอก-ชัย ดิสทริบิวชั่น ซิสเทม จำกัด ผู้บริหารห้างเทสโก้ โลตัส ให้ข้อมูล "ประชา ชาติธุรกิจ" ว่า ร้านทุกขนาดเกิดขึ้นตามความต้องการของผู้บริโภค ซึ่งสอดคล้องกับการขยายตัวของชุมชน ซึ่งปัจจุบันค้าปลีกในเมืองไทยมีประมาณ 10,000 แห่ง และมีแนวโน้มจะขยายตัวเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ในอนาคตจะได้เห็นภาพของมินิมาร์ตและคอนวีเนี่ยนสโตร์ที่ตอบโจทย์รายได้และวิถีชีวิตของคนในชุมชนเพิ่มจำนวนมากขึ้น ขณะเดียวกันในแง่การแข่งขันก็จะมีความรุนแรงตามศักยภาพของแต่ละพื้นที่

สำหรับเทสโก้ โลตัสก็จะยังคงเดินหน้าขยายสาขาที่เป็นโมเดลโลตัส เอ็กซ์เพรส อย่างต่อเนื่อง ปีหน้าจะเปิดอีก 50-60 สาขา ใช้พื้นที่ต่อสาขา 300 ตารางเมตร ภายใต้คอนเซ็ปต์ซูเปอร์มาร์เก็ตขนาดเล็ก จำหน่ายทั้งสินค้าอุปโภคบริโภคและอาหารสด

ขณะที่แหล่งข่าวจากเทสโก้ โลตัสอีกรายหนึ่งยอมรับว่า การขอใบอนุญาตการก่อสร้างสาขาขนาดใหญ่ในย่านชุมชน ประกอบกับโลเกชั่นดี ๆ หายากขึ้น ทำให้ ผู้ประกอบการทุกค่ายต่างต้องพยายามสร้างหรือโมเดลค้าปลีกรูปแบบใหม่ ๆ ขึ้นมารองรับ โดยเฉพาะไซซ์เล็กที่สามารถดำเนินการได้งานและสอดรับกับพฤติกรรมผู้บริโภค รวมทั้งการขยายตัวของชุมชนที่มีมากขึ้น

ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ที่ผ่านมาเทสโก้ โลตัสเป็นค่ายหนึ่งที่มีโมเดลใหม่ ๆ ออกมาอย่างต่อเนื่อง นอกจากสาขาในรูปแบบที่เป็นคอมมิวนิตี้มอลล์ อย่างแอทพาร์ค แอทการ์เด้นท์ และแอทโอเอซิส แล้วโมเดลที่น่าสนใจและได้รับการตอบรับจากผู้เช่าพื้นที่และลูกค้าก็คือพลัส ช็อปปิ้งมอลล์ ซึ่งเป็นการปรับสาขาเดิมที่มีอยู่แล้ว และเพิ่มพื้นที่เช่าสำหรับผู้ประกอบการรายเล็ก ปัจจุบันมี 2 สาขา ล่าสุดที่เพิ่งเปิดไปก็คือพลัส อมตะนคร และเร็วๆ นี้จะเปิดให้บริการสาขาเต็มรูปแบบที่จังหวัดสตูล ซึ่งก่อนหน้านี้ได้เปิดโลตัส เอ็กซ์เพรสไปแล้วที่อำเภอละงู

"กม." บีบค้าปลีกผุดฟอร์แมตใหม่

นายธนภณ ตังคณานันท์ นายกสมาคมค้าปลีกไทย กล่าวในเรื่องนี้ว่า ปกติผู้ประกอบการค้าปลีกรายใหญ่จะมีสาขาหลาย ๆ ฟอร์แมต ไม่ว่าจะเป็นไฮเปอร์ มาร์เก็ตซูเปอร์มาร์เก็ต คอนวีเนี่ยนสโตร์ กึ่งคอนวีเนี่ยนสโตร์ ฯลฯ การที่ค้าปลีกรายใหญ่หันมาเปิดฟอร์แมตใหม่ ๆ มากขึ้น หลักๆ เป็นผลมาจากกฎระเบียบที่เข้มงวด ทำให้ผู้ประกอบการต้องนำฟอร์แมตใหม่ๆ มาให้บริการ ส่วนอีกประเด็นหนึ่งก็คือเป็นการปรับตัวเพื่อให้เข้าถึงและอำนวยความสะดวกให้ผู้บริโภค

"ตอนนี้ทั้งในกรุงเทพฯและต่างจังหวัด การเปิดสาขาขนาดใหญ่ทำได้ยากขึ้น ซึ่งเป็นผลมาจากเรื่องโซนนิ่ง การควบคุมอาคาร และยังมีเรื่องของ พ.ร.บ.ค้าปลีกฯ ที่กำลังจะมีออกมาอีก ซึ่งก็จะทำให้มีเงื่อนไขที่ยากมากขึ้นไปอีก"

ขณะที่นางสาวภัทรพร เพ็ญประพัฒน์ ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดใหญ่สายการตลาดและประชาสัมพันธ์ บริษัท เซ็นทรัล ฟู้ด รีเทล จำกัด ผู้บริหารท็อปส์ ซูเปอร์มาร์เก็ต แสดงความเห็นว่า เหตุผลที่ค้าปลีกรายใหญ่หันมาเปิดโมเดลค้าปลีกขนาดเล็กมากขึ้น นอกจากกฎหมายโซนนิ่งที่ทำให้เปิดสาขาขนาดใหญ่ยากขึ้นแล้ว อีกเหตุผลหนึ่งก็คือการมุ่งตอบโจทย์พฤติกรรมลูกค้าเรื่องการช็อปใกล้บ้าน

นางสาวภัทรพรยังอ้างถึงผลสำรวจของเอ.ซี.นีลเส็นที่ระบุว่า ที่ผ่านมาคอนวีเนี่ยนสโตร์มีการเติบโตสูงมาก รวมถึงร้านโชห่วย ขณะที่ทั่วประเทศมีไฮเปอร์มาร์เก็ตกว่า 250 สาขา ซูเปอร์มาร์เก็ต 200 สาขา คนที่อยากได้มาร์เก็ตแชร์ก็ต้องมองหาโอกาสใหม่ ๆ

"ท็อปส์ เดลี่ ป็นโมเดลขนาดเล็กที่สุดของท็อปส์ ตอนนี้ มี 17 สาขา จะเป?ดอีก 5 สาขา ภายในสิ้นปีนี้ และจะเปิดอีก 40 สาขา ในปีหน้า โมเดลนี้ลูกค้ามีความถี่ในการใช้บริการมากที่สุด เฉลี่ยอยู่ที่ 3-3.5 ครั้งต่อสัปดาห์ สิ่งที่เป็นจุดแข็งของท็อปส์ เดลี่ คือการพยายามเพิ่มสินค้ากลุ่มอาหารสด"